آیا تا به حال به خاطر دندان درد، خوابت نبرده، سردرد گرفتی یا تمرکزت سخت شده؟ تنها نیستی. درد دندان‌ها می‌تواند خیلی دردناک و درمانش سخت باشد. ما چند درمان خانگی برای تسکین موقت تا زمانی که بتوانی به دندانپزشک مراجعه کنی، برایت آماده کرده‌ایم.
۱. استفاده از سرما به روش کمپرس
تورم بافت‌های دهان و صورت، از واکنش‌های متداول بدن در مواجهه با آسیب‌های فیزیکی، مداخلات درمانی دندانپزشکی یا عوارض دندانی است.
کمپرس سرد، روشی ساده و در عین حال اثربخش در کاهش التهاب به شمار می‌رود. برای تسکین درد، کمپرس سرد را بر ناحیه متورم گونه قرار دهید. دانشگاه میشیگان، استفاده از کمپرس سرد را به مدت ده دقیقه در هر ساعت توصیه می‌کند. در صورت احساس سرمای بیش از حد، می‌توان مدت زمان استفاده را کاهش داد.
علاوه بر کاهش تورم و التهاب، سرما قادر است درد را به طور موقت تسکین دهد.
راهنمایی کاربردی: در صورت عدم دسترسی به کمپرس سرد آماده، می‌توان به روش زیر، آن را در منزل تهیه نمود:
- یخ را در کیسه‌ای دربسته و ضد آب قرار دهید.
- کیسه را با آب پر کرده و هوای آن را خارج نمایید.
- کیسه را در پارچه‌ای پیچیده و بر ناحیه آسیب‌دیده قرار دهید.
در صورت عدم دسترسی به یخ، می‌توان آب را در کیسه‌ای فریز کرد، از سبزیجات یخ‌زده استفاده نمود یا حوله‌ای مرطوب را در فریزر قرار داد.
۲. بهره‌گیری از روغن میخک
روغن میخک، به عنوان یک مسکن طبیعی، در تسکین موقت درد و کاهش تورم ناشی از دندان درد کاربرد دارد. این روغن، به دلیل دارا بودن اوژنول (ماده‌ای که در دارچین نیز به میزان کمتر یافت می‌شود)، اثرات تسکین‌دهنده از خود نشان می‌دهد.
نحوه استفاده برای تسکین دندان درد:
- چند قطره روغن میخک را بر روی یک گلوله پنبه یا گوش پاک‌کن بریزید.
- گلوله پنبه یا گوش پاک‌کن آغشته به روغن را بر ناحیه حساس دندان یا لثه قرار دهید.
توجه: طعم روغن میخک ممکن است برای همه افراد مطلوب نباشد. پیش از استفاده گسترده، مقدار کمی از آن را امتحان کنید.
۳. شستشوی دهان با محلول آب نمک
شستشوی دهان با محلول آب نمک، روشی ساده و در عین حال موثر در تسکین موقت درد دندان به شمار می‌رود.
برای تهیه محلول، از آب گرم استفاده کنید تا نمک به طور کامل حل شود. از آب داغ اجتناب کنید، زیرا ممکن است نواحی حساس یا ملتهب را تحریک کند.
چند قاشق چایخوری نمک را در یک فنجان آب گرم حل کرده و دهان را با آن شستشو داده و سپس محلول را خارج کنید.
۴. کمپرس کیسه چای
علاوه بر آرامش روحی ناشی از نوشیدن چای، کمپرس کیسه چای نیز می‌تواند در تسکین درد دندان موثر باشد. تانن موجود در چای، خاصیت ضدعفونی‌کنندگی طبیعی داشته و در کاهش التهاب و از بین بردن باکتری‌ها (از عوامل اصلی دندان‌درد) نقش دارد.
یک کیسه چای را به مدت دو دقیقه در آب جوش قرار دهید. پس از خنک شدن (از استفاده از کیسه چای داغ خودداری کنید)، آن را به مدت بیست دقیقه بر ناحیه آسیب‌دیده قرار داده و در صورت نیاز تکرار کنید. برای تسکین بیشتر، می‌توانید قبل از استفاده، کیسه چای را در فریزر قرار دهید. در حالی که انواع چای سیاه قابل استفاده است، چای نعناع به دلیل وجود منتول (که خاصیت بی‌حس‌کنندگی دارد) نیز توصیه می‌شود.
۵. استفاده از دهان‌شویه پراکسید هیدروژن
دهان‌شویه پراکسید هیدروژن، راهکاری کارآمد در تسکین دندان درد خانگی به شمار می‌رود. این محلول، با حمله به باکتری‌های مضر دهان، کاهش تجمع پلاک و تسکین خونریزی لثه، به تخفیف درد دندان کمک می‌کند.
پراکسید هیدروژن ۳ درصد و آب را به نسبت مساوی با یکدیگر ترکیب نمایید. محلول را به مدت سی ثانیه در دهان چرخانده و سپس خارج کنید. از بلعیدن پراکسید هیدروژن جداً خودداری نمایید. پس از استفاده، دهان را به طور کامل آبکشی کنید.
۶. بهره‌گیری از روغن اسانس آویشن
روغن اسانس آویشن، گزینه‌ای موثر در تسکین درد دندان به روش خانگی است. این روغن، با برخورداری از خواص ضدقارچی و ضدعفونی‌کنندگی قوی، به مقابله با ریشه اصلی دندان‌درد می‌پردازد.
برای تسکین درد، چند قطره روغن اسانس آویشن را با آب مخلوط کرده و غرغره نمایید. همچنین می‌توانید محلول رقیق‌شده را مستقیماً بر دندان دردناک اعمال کنید. از بلعیدن محلول خودداری کرده و در صورت نیاز، این فرآیند را تکرار نمایید.
۷. بهره‌گیری از زنجبیل تازه
زنجبیل تازه، با خواص ضدباکتریایی خود، از تجمع پلاک و باکتری در دهان جلوگیری می‌کند. خواص ضدالتهابی آن نیز، به کاهش شدت دندان درد کمک می‌نماید.
یک برش تازه زنجبیل را در مجاورت دندان آسیب‌دیده قرار داده و به آرامی گاز بگیرید. اجازه دهید آب زنجبیل، ناحیه مورد نظر را پوشش دهد. به مدت پنج دقیقه به جویدن ادامه دهید (بلعیدن زنجبیل اضافی بلامانع است). تسکین درد، ظرف چند دقیقه حاصل خواهد شد. در صورت عدم دسترسی به زنجبیل تازه، می‌توان خمیری از پودر زنجبیل و آب تهیه نمود. خمیر را بر روی گوش پاک‌کن قرار داده و بر دندان دردناک اعمال نمایید.
۸. استفاده از بابونه
بابونه، با خواص ضدالتهابی، در کاهش تورم موثر است. موسسه ملی بهداشت، اثربخشی این گیاه را در درمان طیف وسیعی از بیماری‌ها تایید کرده و استفاده موضعی آن را برای تسکین دندان درد توصیه می‌نماید. استفاده از بابونه به شکل کیسه چای، ساده‌ترین روش بهره‌گیری از خواص آن است.
یک کیسه چای بابونه را به مدت چند دقیقه در آب جوش قرار دهید. پس از خنک شدن چای تا دمای اتاق، دهان را با محلول حاصله شستشو دهید.
۹. بهره‌گیری از عصاره وانیل
عصاره وانیل، همان ماده‌ای که در پخت شیرینی و کیک به کار می‌رود، می‌تواند در تسکین دندان درد موثر واقع شود. این عصاره، حاوی اوژنول، روغنی ضروری با خاصیت بی‌حس‌کنندگی و ضدالتهابی است. همچنین، خواص ضدعفونی‌کنندگی آن در از بین بردن باکتری‌ها (عامل شایع دندان درد) نقش دارد.
مقداری عصاره وانیل را بر روی گلوله پنبه‌ای آغشته نموده و به آرامی، چندین بار در طول روز، بر ناحیه دردناک اعمال نمایید.
۱۰. استفاده از داروهای تسکین‌دهنده دندان درد
اگرچه شاید استفاده از داروهای شیمیایی، به طور کامل در دسته درمان‌های خانگی جای نگیرد، اما داروهای بدون نسخه، گزینه‌ای در دسترس برای تسکین موقت دندان درد محسوب می‌شوند. اغلب افراد، این داروها را در کابینت دارویی یا جعبه کمک‌های اولیه خود نگهداری می‌کنند. این داروها، تسکین موقت درد و التهاب را فراهم می‌آورند.
هنگام مصرف داروها، رعایت دقیق دستورالعمل‌های مربوط به دوز و نحوه مصرف، که بر روی بسته‌بندی محصول درج شده است، ضروری می‌باشد.
روش‌های پیشگیری از دندان درد کدامند؟
دندان درد، عارضه‌ای با علل متعدد، نیازمند تشخیص تخصصی توسط دندانپزشک است. طبق گزارش کلینیک کلیولند، پوسیدگی دندان، آبسه‌های دندانی، شکستگی‌ها، ترمیم‌های آسیب‌دیده و عفونت‌ها، از جمله عوامل شایع بروز این عارضه محسوب می‌شوند.
به منظور پیشگیری از عوامل شایع دندان درد، رعایت نکات زیر توصیه می‌گردد:
- مسواک زدن دندان‌ها دو بار در روز و استفاده از نخ دندان به صورت روزانه.
- مراجعه منظم به دندانپزشک برای معاینات دوره‌ای.
- اقدام سریع جهت درمان‌های لازم، از جمله ترمیم پوسیدگی‌ها.
چه زمانی مراجعه به دندانپزشک ضروری است؟
توجه داشته باشید که درمان‌های خانگی، اگرچه در تسکین درد و التهاب موثرند، اما قادر به رفع علت اصلی عارضه نیستند. در صورت بروز علائمی نظیر شکستگی دندان، وجود حفره، عفونت یا سایر مشکلات دندانی، مراجعه به دندانپزشک الزامی است. در صورت بروز تب، تورم صورت یا درد مداوم و عدم دسترسی به دندانپزشک، مراجعه به اورژانس ضروری است.
مراجعه به دندانپزشک، اگرچه ممکن است با استرس همراه باشد، اما ایشان متخصص درمان دندان درد و سایر مشکلات دندانی هستند. آنان، به عنوان متخصصان حوزه سلامت، پشتیبان سلامت دهان و دندان شما خواهند بود.
در استفاده از درمان‌های خانگی، از جمله ترکیب چند روش برای دستیابی به حداکثر تسکین، تردید نکنید. کمپرس سرد، روغن میخک، دهان‌شویه آب نمک و داروهای بدون نسخه، همگی می‌توانند به صورت ترکیبی، در تسکین موقت درد و التهاب ناشی از دندان درد موثر واقع شوند.
نکته مهم
این مقاله، با هدف افزایش آگاهی و دانش عمومی در زمینه سلامت دهان و دندان تهیه شده و به منزله جایگزین مشاوره، تشخیص یا درمان تخصصی نیست. در صورت بروز هرگونه سوال در زمینه بیماری یا درمان، همواره با مرکز تخصصی دندانپزشکی دکتر عبدالصفا شرافتی در گرگان مشورت نمایید.
منبع مقاله : colgate
