لمینت یا ونیر دندان (Veneers-Laminates)
همه افرادی که به دنبال اصلاح ظاهر و ترمیم دندان های خود هستند، میتوانند از درمان لمینت دندان بهره ببرند. اما با وجود روشهای ترمیمی و زیبایی بسیاری که امروزه وجود دارد، بهتر است قبل از انتخاب روش درمانی خود، آگاهی کامل و جامعی درباره آن داشته باشند. لمینت دندان، پوسته نازکی با ضخامت حدود 2 تا 5 میلیمتر است که بر اساس نیاز شما توسط مواد رنگی دندان طراحی شده و به منظور تغییر رنگ، شکل یا اندازه، به سطوح جلوی دندان ها وصل می شود. این لایه نازک از جنس سرامیک بوده که جهت زیبایی و درخشندگی طرح لبخند استفاده می شود. لمینت ساخته شده در واقع جایگزینی برای مینای دندان طبیعی محسوب می گردد. بر خلاف تصور عموم، در این روش نیازی به تراش دندان نیست و فقط برخی از نیازهای آماده سازی و جای گذاری آن، بدون هیچ آسیبی به دندان های طبیعی قابل انجام است.
لمینت دندان کج: اگر دندانهای بیمار به میزان اندک تا متوسط، کج باشند، میتوان با استفاده از لمینت آنها را کاور کرد. اما لمینت دندان های نامرتب به بررسی های بیشتری برای انتخاب روش لمینت نیاز دارد.
انواع لمینت شامل لمینت دندان ثابت و لمینت دندان متحرک می باشد که در ذیل به مزایا و معایب این دو نوع لمینت خواهیم پرداخت:
- لمینت دندان متحرک
روکش های لمینت متحرک که به روکش های چسبنده یا لمینت دندان فوری نیز شهرت دارند، می توانند با پنهان کردن دندان های اصلی، لبخند جدیدی را به شما هدیه کنند. این نوع لمینت، با نام لمینت دندان بدون تراش یا لمینت متحرک دندان ژلهای نیز بین مردم شناخته می شود.
لمینت دندان متحرک در دو نوع ست های پیش ساخته و سفارشی وجود دارد. در نوع ست پیش ساخته، تولید کنندگان، این روکش ها را بدون در نظرگرفتن دندان ها یا نوع گاز گرفتن بیمار می سازند و ارزانترین و کمدوام ترین نوع لمینت متحرک می باشد. اما در نوع سفارشی، لابراتوار، پس از ارسال قالب دندان، آن را ساخته که گرانتر بوده ولی تناسب بیشتری با دهان و دندان بیمار دارد.
- لمینت دندان ثابت
مزایای لمینت ثابت دندان:
- افزایش زیبایی: با اتصال این قطعات نازک لمینت به قسمت های جلوی دندان، که برای افزایش جذابیت چهره افراد طراحی شده اند، شما از لبخند دلپذیرتری برخوردار خواهید بود. این روکش ها به رنگ دندان بوده و انعکاس نوری مشابه دندان های طبیعی دارند. این روش درمانی برای افرادی که خواهان زیبایی و مقاوم کردن مینای دندان ها در برابر لک هستند، توصیه می شود.
- داشتن ظاهری طبیعی: در این روش، ترمیم دندان ممکن است کمی وقت گیر باشد اما نتیجه نهایی فوق العاده طبیعی آن رضایت بیمار را به همراه خواهد داشت. در ابتدا نمونه های از جنس دندان بیمار توسط دندانپزشک به لابراتوار ارسال شده تا روکش هایی مطابق با رنگ مینای دندان ساخته شود. سپس این روکش ها توسط دندان پزشک با چسب لمینت طوری به دندان متصل میگردد که فرد لبخندی کاملاً طبیعی داشته باشد. به عبارتی دیگر طراحی روکش ها متناسب با تقارن صورت و سبک کلی چهره بیمار تنظیم شده است.
- لمینت روشی کمتر تهاجمی: برای قرار دادن روکش ها بر روی دندان، ابتدا بخش کمی از سطح جلوی دندان ها توسط دندانپزشک تراشیده شده و پس از تنظیمات کوچکی که از لحاظ اندازه یا رنگ روکش برای حفظ ظاهر طبیعی فرد انجام می شود بر روی دندان قرار میگیرد. در این روش بیماران بی حسی بسیار کمی دریافت کرده و به سرعت نتیجه کار را دریافت می کنند.
- روشی مناسب برای همه: در صورت وجود نارضایتی از شکل ظاهری دندان، اعم از دندان شکسته جلو و عقب، دندان های طبیعی نازیبا، دندان های فاصله دار و دندان های تغییر رنگ داده شده، این روش توسط دندانپزشک به بیماران توصیه میگردد.
- بادوام و دائمی: لمینت علی رغم نازکبودن، در برابر پوسیدگی و تغییر رنگ دندان، مقاومت بسیار بالایی داشته و در برابر لکه ها و حفره ها بهتر از دندان طبیعی مقاومت می کنند. با نگهداری مناسب فرد، این روکش ها بین 10 تا 15 سال دوام خواهند داشت.
- سهولت در نگهداری: نگهداری از لمینت مشابه دندان های طبیعی بوده و با دوبار مسواک در روز و نخ کشیدن دندان می توانید از آنها مراقبت کنید. علاوه بر این برای حفظ درخشش و سفیدی طبیعی دندان باید بررسی های دوره ای با دندانپزشک خود داشته باشید.
- سفیدی دائم: این روکش ها علیرغم زیبایی خوبی که دارند در برابر لکه و رنگ ناشی از نوشیدن قهوه، چای یا سیگار مقاومت بالایی از خود نشان می دهند. بنابراین برای افرادی که بهطور مرتب دندان های خود را سفید می کنند، گزینه مناسبی خواهد بود.
- درمان مینای دندان: مینای طبیعی دندان با داشتن جنس بسیار محکم و قوی در برابر برخی غذاهای اسیدی یا ریفلاکس معده، بسیار آسیب پذیر بوده و پس از خراب شدن، دیگر بازگشتی ندارد. بنابراین لمینت جایگزین مناسبی برای مینای دندان محسوب می گردد.
- یک سرمایه گذاری چند منظوره: انتخاب روش درمانی لمینت می تواند علاوه بر زیبایی بخشی، اهداف مختلفی مانند مرتب کردن، سفیدکردن دندان ها و جایگزینی مینای دندان را به دنبال داشته باشد. بنابراین بیماران این روش را یک سرمایه گذاری ارزشمند به حساب می آورند.
معایب لمینت (روکش های) دندانی:
- لمینت یک فرآیند برگشت ناپذیر است.
- هزینه بیشتری نسبت به کامپوزیت دارد.
- در صورت ترک خوردگی یا خراش، لمینت ها قابل تعمیر نمی باشند.
- با توجه به برداشتن بخش کوچکی از مینای دندان، ممکن است گاهاً فرد نسبت به غذاها و نوشیدنی های سرد و گرم، حساس تر شود.
- اگر رنگ روکش کاملاً با رنگ دندان شما مطابقت نداشته باشد، بعد از چسباندن در جای خود قابل تغییر نمی باشد. علاوه بر این، سفیدکردن دندان ها باید قبل از روکش کردن انجام شود.
- احتمال جداشدن روکش ها از روی دندان نیز وجود دارد. هر چند این احتمال اندک است ولی برای کاهش بیشتر آن از جویدن ناخن، مداد و سایر اجسام سخت اجتناب کرده و فشار زیادی به دندان های خود وارد نکنید.
- گاهی دندان های دارای لمینت دچار پوسیدگی شده و باید تمام دندان با روکش پوشانیده شود.
- این روش در افرادی با دندان های ناسالم مانند افرادی که دچار پوسیدگی دندانی یا بیماری لثه ای هستند، افرادی که دندان های ضعیف، شکسته و یا پرکردگی های بزرگ دندانی دارند و هم چنین در افرادی که به انداره کافی دندان ندارند توصیه نمی گردد.
- این روش در افرادی که دندان های خود را بر هم می فشارند نیز توصیه نمی شود زیرا این امر موجب ترک خوردگی یا شکستگی لمینت ها میگردد.
بهترین نوع (جنس) لمینت چیست؟
دو نوع لمینت زیبایی اعم از کامپوزیتی و سرامیکی (چینی) وجود دارد.
لمینت های رزین کامپوزیت: یک لمینت کامپوزیتی بوده که با ذرات سرامیکی تقویت شده است. لمینت یا ونیر کامپوزیتی، موادی هم رنگ دندان هستند که عموماً در مطب ساخته شده و نیازی به لابراتوار دندان سازی ندارند. لمینت کامپوزیتی غالباً در یک جلسه یا حداکثر دو جلسه درمانی بر روی دندان کارگذاشته می شود. این نوع لمینت گزینه ارزان تری محسوب شده و بین 5 تا 7 سال دوام می آورند.
لمینت سرامیکی: پوست های بسیار نازک از جنس سرامیک بوده که به پرسلن ونیر نیز شهرت دارد. این نوع لمینت پس از تراش مختصر دندان توسط دندانپزشک، قالب گیری شده و در لابراتوار با طرافت بالایی ساخته می شود و همین امر، زمان ساخت آن را افزایش می دهد. این لمینت با ضخامتی حدود 5/0 میلیمتر، ظاهر طبیعی تری داشته و بعد از نصب، بین 10 تا 15 سال دوام می آورد و در برابر لکه ها مقاومت بیشتری نیز دارند. لمینت دندان سرامیکی به عنوان بهترین نوع لمینت دندان و زیباترین نوع آن شناخته می شوند که درخشندگی، استحکام و طول عمر بسیار بالایی دارند.
مزایای لمینت دندان سرامیکی
- مقاومت بالا در برابر فشار و ضربه
- عدم تغییر رنگ و زردشدن
- طول عمر بسیار زیاد حدود 15 سال
- اصلاح و پوشش بهم ریختگی و عیوب دندان ها
- درخشندگی بالا و زیبایی چشم نواز
معایب لمینت سرامیکی:
- نیاز به طول درمان بیشتر نسبت به لمینت کامپوزیتی
- نیاز به تراش دندان
- نیاز به بیحسی موضعی
- هزینه درمان بیشتر نسبت به دیگر انواع لمینت
- عدم امکان ترمیم لمینت دندان در صورت شکستگی و آسیب
عوارض جانبی لمینت کردن دندان:
- گاهاً ایجاد حساسیت در دندان
- التهاب لثه
- افزایش احتمال آسیب به پالپ دندان
- عدم تطابق رنگ لمینت با سایر دندان ها
- نامناسب و نامرغوب بودن جنس لمینت ها
سوال متداول:
آیا لمینت سبب خرابشدن دندان می گردد؟ با انتخاب یک متخصص حرفه ای و باتجربه، دندان های شما آسیبی نمی بیند. دندانپزشک قبل از شروع کار با گرفتن عکس کامل از فک و دهان و معاینه دقیق آن ها، اطمینان حاصل می کند این روش برای شما مناسب بوده و در غیر اینصورت، گزینه های دیگری مانند کامپوزیت ونیر، باندینگ دندان، ارتودنسی، سفیدکردن دندان یا بلیچینگ را نیز برای درمان بیمار بررسی می نماید.
سن مناسب برای انجام لمینت دندان چیست؟ به طور کلی، برای استفاده از این روش، بعد از سن 18 سالگی در مردان و بعد از 16 سالگی در زنان پیشنهاد شده است که تنها یک دستورالعمل کلی بوده و می تواند در افراد مختلف، متفاوت باشد.
آیا در لمینت دندان تراشیده می شود؟ در روش کامپوزیت تا زمانی که دندان پوسیدگی نداشته باشد نیازی به تراش دندان نیست اما در لمینت سرامیکی و چینی، دندان ها باید حدود نیم میلیمتر تراشیده شوند و از آنجا که مینا، لایه خارجی، سفید و سخت دندان بوده که قابلیت رشد مجدد را ندارد با تراشیدن، برای همیشه از بین می رود و تراشیدن دندان برای لمینت یک فرآیند دائمی و همیشگی و غیر قابل بازگشت محسوب می گردد.
مراقبت های لازم بعد از لمینت دندان چیست؟
- اجتناب و به حداقل رساندن مصرف نوشیدنی های رنگی مانند نوشابه و قهوه تا یک هفته پس از انجام لمینت
- خودداری از خوردن و آشامیدن غذاها و نوشیدنی های بسیار سرد تا یک هفته بعد از انجام لمینت
- کشیدن مستمر نخ دندان و استفاده از مسواک روزانه
- اجتناب از خوردن و گاز زدن غذاهای سفت مثل ته دیگ برای جلوگیری از لب پر شدن و شکستگی دندان